Το Μοντεσσοριανό σύστημα εκπαίδευσης βασίζεται σε τρείς ουσιαστικές αρχές, ανεξαρτησία, ελευθερία με όρια και σεβασμός για την ψυχολογική ανάπτυξη του παιδιού. Είναι ένα πολύ διαδεδομένο σύστημα εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο και έχει επηρεάσει θετικά τον τρόπο αντιμετώπισης της ψυχολογικής και νοητικής ανάπτυξης των παιδιών αλλά και των οικογενειών τους.
Το Μοντεσσοριανό σύστημα εκπαίδευσης προέρχεται από την Μαρία Μοντεσσόρι, η οποία γεννήθηκε το 1870 στην Ιταλία, σπούδασε Ιατρική και στην συνέχεια Παιδαγωγικά, Φιλοσοφία και Ψυχολογία, στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης. Στην ψυχιατρική κλινική του Πανεπιστημίου ασχολήθηκε με παιδιά με νοητική υστέρηση και διαπίστωσε ότι η Παιδαγωγική πρέπει να συνεργαστεί με την Ιατρική για την θεραπεία αυτών των παιδιών. «Ακόμα και αυτά τα άτυχα παιδιά, όταν ενθαρρύνονται κατάλληλα, αποκτούν ένα αυθόρμητο ενδιαφέρον στη μάθηση και μία αυθόρμητη αυτοπειθαρχία», είχε πει χαρακτηριστικά.
Την μέθοδό της στην συνέχεια εφάρμοσε και στα ομαλώς αναπτυσσόμενα παιδιά, τα οποία παρατήρησε ότι «έμεναν πίσω» σε σχέση με τις δυνατότητές τους εξαιτίας των εκπαιδευτικών αρχών που ακολουθούνταν μέχρι τότε στην Ιταλία. Σαν υφηγήτρια του Πανεπιστημίου του Ρώμης ίδρυσε και οργάνωσε κέντρα προσχολικής αγωγής, «σπίτια του παιδιού». Εκεί τα παιδιά λάμβαναν «την αγωγή των αισθήσεων, την αγωγή των μυών, την αγωγή της ευφυΐας, την αγωγή των κοινωνικών συναισθημάτων και την ηθική της βούλησης», όπως η ίδια γράφει.
Η βάση της μεθόδου της έχει σαν κέντρο το άτομο που αποτελεί τον πυρήνα της κοινωνίας και τις ελευθερίες που δίνουμε σε αυτό, έτσι ώστε να ξεπερνά τα στενά όρια του εκπαιδευτικού συστήματος και να εκφράζεται τόσο στην οικογένεια όσο και στην κοινωνία.
